Nowy Rok na Podhalu

Nowy-Rok-Zakopane

Sylwester w Polsce kojarzy się obecnie głównie z huczną zabawą i świetlistymi fajerwerkami. Na Podhalu jednak wciąż żywe są dawne zwyczaje góralskie obchodzone w Nowy Rok. Sylwester zbliża się wielkimi krokami, postanowiliśmy więc opowiedzieć Państwu o naszych góralskich zwyczajach związanych z Nowym Rokiem.

  • Odwiedziny

W Nowy Rok czyli 1 stycznia składano sobie życzenia, które miały przynieść zdrowie oraz wszelką pomyślność. Dobrze, aby pierwszym gościem tego dnia był mężczyzna. Po wejściu do izby i pochwaleniu Pana Boga mówiono:

Na scyńście, na zdrowie, na ten Nowy Rok. Coby Wom wyleciał z pieca bok. Coby Wom się darzyło, w oborze, w komorze, sędel dobrze. W każdym kątku po dzieciątku. A na pościeli – troje. Cobyście tylko nie myśleli, że to które moje!

W Nowy Rok nazywany inaczej 'Nowe Lato’ również dzieci miały w zwyczaju odwiedzać swoich chrzestnych, aby złożyć im życzenia. Zazwyczaj dostawały w zamian prezenty. Z tego zwyczaju wzięło się popularne w górach powiedzenie.
 „chodzą dzieci po Nowym Lecie”. W tym dniu nie można było odmówić poczęstunku więc biedniejsze dzieci odwiedzały również mieszkańców wsi.

  • Pieczenie chleba

Pierwszego stycznia na Podhalu, podobnie jak i na Kurpiach, piekło się chleb w kształcie zwierząt, którym ludzie obdarowywali się nawzajem. Wierzono bowiem, że pieczywo jest amuletem, które ma moc zwalczania zła, chorób czy nieszczęść.

  • Gwarancja pomyślności

Na Podhalu wierzono, że w Nowy Rok obfitość zapewnią kieszenie pełne drobnych monet. Wrzucano je również do miski z wodą używaną do wieczornej kąpieli. W zwyczaju było również noszenie w portfelu łusek z wigilijnego karpia co miało zapewnić powodzenie finansowe.

  • Wyrabianie masła

Gospodynie nie myły naczyń przez trzy ostatnie dni karnawałowe, po czym wlewały pomyje do maselnicy. Po starannym wypłukaniu wylewały je czym prędzej wierząc, że masło będzie się robić tak prędko, jak prędko ludzie śpieszą do karczm.

Nowy Rok to nie tylko Sylwester oraz  huczna zabawa, ale także przesądy, zwyczaje oraz lokalne wierzenia. Każdy region Polski ma swoje zwyczaje noworoczne. Kultywowane z pokolenia na pokolenia są częścią kultury i tradycji danego regionu.

Wszystkim naszym gościom życzymy Szczęścia w Nowym Roku i zapraszamy do spędzenia Sylwestra w naszych domach.

You cannot copy content of this page